Les “petits boulots” oubliés de Paris
Forgesitaj laboretoj de Parizo
À une époque où le code du travail était un concept encore bien flou – un temps qui n’est pas si vieux que cela – les trottoirs de Paris regorgeaient d’hommes et femmes qui, pour subvenir à leurs besoins, exerçaient des “petits boulots” aux quatre coins de la capitale.
Iam, kiam labora kodo estis nelklara koncepto - tempo ne tiel fore - parizaj trotuaroj svarmis je viroj kaj virinoj, kiuj praktikis etajn laborojn ĉie en la kapitalo, kiel vivrimedon.
Des “métiers” qui pour la plupart étaient plus de la débrouille qu’autre chose, dont certains étaient très originaux. Petit tour d’horizon de ces vieux métiers parisiens insolites, disparus aujourd’hui.
Iuj metioj, kies kelkaj estis tre originalaj, estis plejparte elturniĝoj. Rapida superrigardo de ĉi tiuj malnovaj,nekutimaj,parizaj metioj, hodiaŭ malaperitaj.
Allumeur de réverbère
Gaslanternisto
Un métier qui connut son apogée au 19e siècle, avec la multiplication des réverbères à gaz dans la capitale. Les allumeurs de réverbères, employés par la mairie, se déployaient dans la ville une fois la nuit tombée pour éclairer les rues de Paris, puis faisaient le chemin inverse dès 6 heures du matin pour les éteindre. Un métier disparu avec l’avènement de l’ampoule électrique après l’Exposition Universelle de 1889. Tiu profesio apogeis dum la 19a jarcento pro plimultigo de gaslanternoj en la ĉefurbo. La gaslanternistoj dungitaj de la urbodomo dispartiĝis tra la urbo post noktiĝo por lumigi la parizajn stratojn. Poste, ili samvojiris je la 6-a matene por estingi ilin. Tiu metio malaperis pro apero de la elektra ampolo post Universala Ekspozicio de 1889.
L’Ange Gardien
La Gardanĝelo
L’Ange gardien était employé par les marchands de vin. Il était chargé de raccompagner chez eux les clients ivres. Un métier payé quelques pièces qui nécessitait pourtant de fortes compétences en psychologie (“non, Monsieur, votre femme ne va pas vous en vouloir”) et beaucoup de patience (face aux colères ou pleurs causés par l’abus de boisson).
Gardanĝelo estis dungita de vinkomercistoj. Li estis komisiita akompani hejmen ebriajn klientojn. Li perlaboris nur kelkajn monerojn, kvankam tiu laboro postulis elstarajn kompetentecojn pri psikologio (« Ne, sinjoro, via edzino ne skoldos vin ») kaj multe da pacienco (fronte al koleroj aŭ ploroj pro drinkado).
Le ramasseur de crottes
La fekkolektisto
Si des ramasseurs de crottes existent encore aujourd’hui, ceux du 19e siècle avaient une fonction bien particulière.
Ils amenaient en effet les kilos de crottes ramassés aux mégissiers situés sur les bords de la Bièvre, qui se servaient de leur acidité pour éliminerla graisse des peaux animales avant de les transformer en cuir
Nuntempe plu ekzistas fekkolektistoj, tamen tiuj, kiuj laboris dum la 19a jarcento rolis tute specife :
ili ja alportis kilogramojn da kolektitaj fekaĵoj al tanistoj ĉe la rivero Bièvre. Tiuj uzis fekan acidecon por elgrasigi felojn antaŭ ol ilin ledigi.
